Family Medicine & Primary Care Review, 2024
Coordinator of integrated primary care – competences of a new healthcare worker
Celem było określenie oczekiwanych kompetencji koordynatora w świetle potrzeb pracodawców i możliwości systemu edukacji.
Analiza zidentyfikowała szereg nowych, unikalnych kwalifikacji. W obszarze wiedzy: rozumienie pracy w POZ, w tym nowych koncepcji (opieka skoncentrowana na pacjencie, opieka oparta na wartości, deinstytucjonalizacja), podejście populacyjne, kluczowe mierniki opieki zdrowotnej, komunikacja interpersonalna i zdrowotna, podstawy pracy klinicznej wszystkich członków zespołu interdyscyplinarnego, raportowanie świadczeń.
W obszarze umiejętności: komunikacja z wykorzystaniem systemów call-center, organizacja pracy zespołowej, identyfikacja pacjentów do interwencji zdrowotnych w systemach informatycznych, skuteczna rekrutacja, ewaluacja działań POZ, coaching zdrowotny i rzecznictwo, prowadzenie kampanii zdrowotnych w mediach społecznościowych. W odniesieniu do kompetencji społecznych: koordynator powinien budować i utrzymywać stałe i utrzymywać stałe relacje między członkami zespołów interdyscyplinarnych, być otwarty na zmiany i nowe rozwiązania, może być przewodnikiem dla pacjenta i ma postawę nastawienie na pacjenta.
Bartosz Pędziński, Anna Owczarczyk, Katarzyna Badora-Musiał, Magdalena Bogdan, Małgorzata Gałązka-Sobotka, Iwona Kowalska-Bobko
Link do publikacji: https://www.termedia.pl/Coordinator-of-integrated-primary-care-competences-of-a-new-healthcare-worker,95,53987,0,1.html
Terapia, 2023
Rola koordynowanej opieki zdrowotnej w kształtowaniu stylu życia i postaw prozdrowotnych pacjentów
Styl życia rozumiany jest jako sposób życia, który odzwierciedla codzienne radzenie sobie jednostek, społeczeństw ze środowiskiem fizycznym, psychologicznym, społecznym i ekonomicznym. Pojęcie stylu życia ma swoje korzenie w antropologii, socjologii i klinicznej psychologii, gdzie opisuje się go jako trwałe i powtarzalne wzory, które są kombinacją dziedziczenia kulturowego, społecznych interakcji, geograficznego i społeczno-ekonomicznego położenia oraz osobowości. Styl życia determinuje zdrowie ludzkie poprzez całokształt powiązanych ze sobą zachowań, zwyczajów i nawyków, które mogą mieć wpływ na poziom ryzyka przedwczesnego rozwoju określonych chorób.
Przybywa dowodów na to, jak czynniki związane ze stylem życia oddziałują na nasze zdrowie. Według World Health Organization (WHO) styl życia i zachowania zdrowotne przekładają się na jakość życia, stając się istotnymi moderatorami zdrowia fizycznego i psychicznego – mogą wpływać na zdrowie nawet w 60%.
mgr n. ekonom. Sabina Karczmarz dr n. ekonom. Magdalena Bogdan dr n. ekonom. Anna Owczarczyk lek. Paweł Żuk lek. Artur Prusaczyk prof. dr hab. n. med. i n. o zdr. Aneta Nitsch-Osuch mgr n. o zdr. Kamil Cołoś mgr farm. Joanna Oberska
Link do publikacji: https://terapia.com.pl/pl/node/5555
National Library of Medicine, 2023
Efficiency and Effectiveness of Patient Care Provided by Physicians in Rural and Urban Areas in Poland
Lekarze pracujący na obszarach wiejskich leczyli więcej pacjentów z powodu niedoborów personelu. Lekarze pracujący na obszarach miejskich wykazali się większą skutecznością w przeprowadzaniu rutynowych i zaawansowanych badań oraz mammografii. Pomimo tej przewagi, średnia długość życia pacjentów była wyższa wśród pacjentów lekarzy pracujących na obszarach wiejskich. Badanie podkreśla różnice w wydajności i skuteczności lekarzy pracujących na obszarach wiejskich i miejskich oraz podkreśla potrzebę uwzględnienia tych różnic przez decydentów w zakresie opieki zdrowotnej w odniesieniu do alokacji zasobów opieki zdrowotnej.
Artur Prusaczyk, Mariusz Gujski, Wojciech Onyśków, Paweł Żuk, Leszek Warsz, Aneta Nitsch-Osuch, Joanna Oberska, Magdalena Bogdan
Link do publikacji: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10424557/
Terapia, 2023
Efektywność wdrożenia opieki farmaceutycznej
Doświadczenia krajów na całym świecie oraz metaanalizy badań klinicznych dowodzą, że włączenie farmaceutów w opiekę zdrowotną i umożliwienie im świadczenia dodatkowych usług zdrowotnych pozytywnie wpływa na zdrowie pacjentów. Jest to szczególnie korzystne w przypadku następujących usług:zarządzanie chorobami przewlekłymi, przeprowadzanie badań przesiewowych, podawanie szczepień ochronnych, wspieranie pacjentów w rzucaniu palenia, wykonywanie przeglądów lekowych czy kierowanie pacjentów do specjalistów i umożliwienie zachowania ciągłości leczenia. Wypracowując nowe ścieżki zarządzania w ochronie zdrowia w Polsce, należałoby uwzględnić potencjał farmaceutów, jako że są szeroko dostępni i cieszą się zaufaniem społecznym.
mgr farm. Joanna Oberska, lek. Paweł Żuk, Błażej Jurewicz, prof. dr hab. n. med. i n. o zdr. Aneta Nitsch-Osuch, dr n. ekonom. Magdalena Bogdan
Link do publikacji: https://terapia.com.pl/pl/node/5563
Integrating Care to Prevent and Manage Chronic Diseases Best Practices in Public Health, 2023
Autorski model opieki nad pacjentami z chorobą przewlekłą w POZ,oparty o prawie 20-letnim doświadczeniu Centrum Medyczno-Diagnostyczne go, znalazł się w gronie najlepszych praktyk OECD.Model został oceniony w pięciu kryteriach m.in. poprawy efektywności i możliwości przeniesienia do innych krajów OECD i UE-27.
Raport przedstawia zalecenia dotyczące polityki zapobiegania chorobom przewlekłym i zarządzania nimi poprzez integrację opieki.Zalecenia polityczne zostały opracowane na podstawie przeglądu kluczowych modeli zintegrowanej opieki wdrożonych w krajach OECD i UE-27.
Link do publikacji:
https://www.oecd-ilibrary.org/social-issues-migration-health/integrating-care-to-prevent-and-manage-chronic-diseases_9acc1b1d-en
Koordynowana opieka zdrowotna w praktyce. Od POZ – do POZ+
redakcja naukowa Magdalena Bogdan, Anna Owczarczyk, Paweł Żuk, Artur Prusaczyk, Sabina Karczmarz
Publikacja prezentuje najważniejsze metody, narzędzia oraz wskazówki przygotowania, wdrożenia i oceny koordynowanej opieki zdrowotnej w POZ.
Opisuje autorski model opieki koordynowanej oraz krok po kroku prowadzi przez etapy zarządzania zdrowiem populacyjnym.
International Journal of Environmental Research and Public Health 2023
Health Care Organization in Poland in Light of the Refugee Crisis Related to the Military Conflict in Ukraine
Strategia wdrażania zmian w polskim systemie ochrony zdrowia opiera się na budowaniu odporności ochrony
zdrowia i adaptacji do różnych kryzysów.
A. Prusaczyk, M. Bogdan, S. Vinker, M. Gujski, P. Żuk, I. Kowalska-Bobko, S. Karczmarz, J. Oberska, K. Lewtak
Link do publikacji: https://www.mdpi.com/1660-4601/20/5/3831
Medycyna Rodzinna 2023
Rola koordynowanej opieki zdrowotnej w kształtowaniu stylu życia i postaw prozdrowotnych pacjentów
Celem niniejszej pracy jest analiza i ocena roli koordynowanej opieki zdrowotnej w kształtowaniu stylu życia i postaw prozdrowotnych pacjentów, w szczególności w POZ, jak również analiza możliwości kształtowania postaw przez personel dzięki nowym rozwiązaniom, jakie przynosi systemowe wdrożenie opieki koordynowanej.
Czynniki determinujące zdrowie człowieka obejmują styl życia, zachowania zdrowotne, środowisko fizyczne, kulturowe i psychospołeczne, czynniki genetyczne i opiekę zdrowotną. Zdrowy styl życia jest związany z określoną dietą, unikaniem tytoniu i alkoholu, aktywnością fizyczną i umiejętnością radzenia sobie ze stresem. Analizy
pokazują, że osoby prowadzące najzdrowszy styl życia mają niższe ryzyko śmierci, zdarzeń sercowo-naczyniowych i chorób układu krążenia, i cukrzycy. Przeprowadzenie kompleksowej oceny stylu życia jest niezbędne do identyfikacji niezdrowych zachowań i zapobiegania ich konsekwencjom.
Polacy chcieliby żyć zdrowiej, ale mają problemy z wdrożeniem i utrzymaniem nawyków. 85% deklaruje troskę o swoje zdrowie, a tylko 14% nie angażuje się w działania
w działania mające na celu poprawę stanu zdrowia. Statystyki dotyczące zachowań i stanu zdrowia są nieco sprzeczne. Ponad połowa Polaków cierpi na problemy z nadwagą, jedna czwarta dorosłych Polaków pali papierosy, a jedna trzecia nie uprawia regularnie aktywności fizycznej.
Skoordynowana opieka zdrowotna może mieć pozytywny wpływ na zdrowie społeczeństwa. Prowadzi do poprawy wskaźników wskaźników efektywności systemu, które obejmują dostępność, jakość i skuteczność opieki. Prowadzi działania edukacyjne, profilaktyczne i promocyjne, które wpływają na styl życia i postawy prozdrowotne pacjentów objętych opieką. Podstawowa opieka zdrowotna w Polsce może zaspokajać potrzeby obywateli w zakresie zarządzania dostępnością – zabezpieczenie podstawowych
problemów nagłych, zarządzania chorobą – stabilizacji pacjentów z chorobą przewlekłą realizowane przez zespół POZ oraz współpracę ze specjalistami AOS, w tym w szczególności zarządzanie zdrowiem – prowadzenie badań profilaktycznych, edukacji zdrowotnej i wczesnej diagnostyki chorób
mgr n. ekonom. Sabina Karczmarz, dr n. ekonom. Magdalena Bogdan, dr n. ekonom. Anna Owczarczyk, lek. Paweł Żuk, lek. Artur Prusaczyk, prof. dr hab. n. med. i n. o zdr. Aneta Nitsch-Osuch, mgr n. o zdr. Kamil Cołoś, mgr farm. Joanna Oberska
Medycyna Rodzinna 2023
Efektywność wdrożenia opieki farmaceutycznej
Zwiększona oczekiwana długość życia i starzejące się społeczeństwo powodują, że podstawowa opieka zdrowotna w Polsce, podobnie jak w innych krajach na świecie,
obejmuje coraz większą liczbę pacjentów z wielochorobowością i złożoną farmakoterapią. Obecne obciążenie pracą i niedobór kadr medycznych pokazują, że potrzebne są nowe
sposoby organizacji opieki zdrowotnej, aby wspierać zawody medyczne i pacjentów i zapewnić wysoką jakość opieki.
Opiekę farmaceutyczną (OF) definiuje się jako odpowiedzialność za zapewnienie skutecznej farmakoterapii, która poprawia jakość życia pacjentów. Poprawa sposobu stosowania leków jest jednym z głównych celów tej opieki, a do osiągnięcia maksymalnych korzyści oraz uniknięcia działań niepożądanych leczenia potrzeba pełnej współpracy i zaufania między pacjentem a farmaceutą. W ustawie o zawodzie farmaceuty opieka farmaceutyczna definiowana jest „jako świadczenie zdrowotne stanowiące dokumentowany proces, w którym farmaceuta współpracuje z lekarzem i pacjentem i czuwa nad przebiegiem farmakoterapii”.
mgr farm. Joanna Oberska, lek. Paweł Żuk, lek. Błażej Jurewicz, prof. dr hab. n. med. i n. o zdr. Aneta Nitsch-Osuch, dr n. ekonom. Magdalena Bogdan
Medical Science Monitor 2023
Efficiency and Effectiveness of Patient Care Provided by Physicians in Rural and Urban Areas in Poland
Sektor ochrony zdrowia w Polsce stoi obecnie w obliczu wyzwań, takich jak ograniczone zasoby finansowe, słaba infrastruktura i niewystarczające zasoby ludzkie.Aby rozwiązać te problemy, niezbędne stało się zwiększenie efektywności kosztowej na poziomie indywidualnego lekarza. Niniejsze badanie miało na celu ocenę efektywności i skuteczności opieki nad pacjentem na poziomie poszczególnych lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej oraz porównanie wyników lekarzy pracujących na obszarach miejskich i wiejskich.
Trzynaście autorskich wskaźników efektywności opracowano na podstawie przeglądu literatury, konsultacji eksperckich oraz badania pilotażowego w Centrum Medyczno-Diagnostycznym w Siedlcach. Wskaźniki zostały wykorzystane do oceny efektywności lekarzy oraz porównania charakterystyki lekarzy pracujących na obszarach wiejskich i miejskich.W badaniu zebrano dane dotyczące charakterystyki lekarzy i wykorzystano wskaźniki do oceny ich skuteczności.
Lekarze pracujący na obszarach wiejskich leczyli więcej pacjentów z powodu niedoborów personelu. Jednak lekarze pracujący na obszarach miejskich wykazali się większą skutecznością w przeprowadzaniu rutynowych i zaawansowanych badań lekarskich oraz mammografii. Pomimo tej przewagi, średnia długość życia pacjentów była wyższa wśród pacjentów lekarzy pracujących na obszarach wiejskich.
Pięć wskaźników opracowanych w badaniu utworzyło skalę, która jest krokiem w kierunku opracowania jednolitego wskaźnika skuteczności. Dalsze badania nad spójnym pomiarem efektywności mogą znacząco wpłynąć na rozwój metodologii badań socjometrycznych. Niniejsze badanie podkreśla różnice w wydajności i skuteczności lekarzy pracujących na obszarach wiejskich i miejskich oraz podkreśla potrzebę uwzględnienia tych różnic przez decydentów w zakresie opieki zdrowotnej w odniesieniu do alokacji zasobów opieki zdrowotnej.
Artur Prusaczyk, Mariusz Gujski, Wojciech Onyśków, Paweł Żuk, Leszek Warsz, Aneta Nitsch-Osuch, Joanna Oberska, Magdalena Bogdan
Link do publikacji: https://medscimonit.com/abstract/full/idArt/939169
Journal of Education, Health and Sport 2023
Behawioryzm oraz koncepcje wpływania na postawy pacjentów wobec zachowań zdrowotnych
Pracownicy służby zdrowia w zespołach podstawowej opieki zdrowotnej muszą wiedzieć, jak skutecznie zachęcać pacjentów do zmiany zachowań zdrowotnych, aby osiągnąć cele terapeutyczne. Zrozumienie wzorców behawioralnych i psychologicznego podłoża wprowadzania zmian może pomóc pracownikom ochrony zdrowia w przeprowadzaniu interwencji z wyższym wskaźnikiem skuteczności.
Celem pracy była ocena znaczenia wzorców zachowań w kształtowaniu postaw i zachowań zdrowotnych pacjentów. Istnieją trzy rodzaje teoretycznych modeli, które wyjaśniają, w jaki sposób dochodzi do rozpoczęcia i zmiany zachowań zdrowotnych: modeli motywacyjnych, postintencjonalnych oraz wieloetapowych. Modele motywacyjne opisują rolę poszczególnych zmiennych poznawczych w procesie tworzenia intencji zmiany zachowania.
Zmiana nawyków w kontekście promocji zdrowia odbywać się poprzez oddziaływanie na percepcję pacjentów. Można to osiągnąć za pomocą modeli TRA (Theory of Reasoned Action), TBP (Theory of Planned Behavior) i HBM (Health Belief Model) poprzez przekonywanie społeczeństwa o podatności na daną chorobę, upowszechnianie wiedzy o skutecznych metodach profilaktyki oraz generowanie perswazji, wsparcia, podziwu czy uznania w społeczeństwie po pozytywnym zachowań, takich jak zaprzestanie palenia lub
regularna aktywność fizyczna. Modele postintencjonalne wskazują czynniki zwiększające szansę na przełożenie motywacji na działanie. Zobowiązują one jednostkę do określonego działania, gdy spełnione są określone okoliczności środowiskowe, pomagając w ten sposób w przełożeniu intencji celu na działanie. Modele wieloetapowe opisują zachowania zdrowotne jako obejmujące kilka oddzielnych etapów.
Teorie te bazują na założeniu, że ludzie na różnych etapach będą zachowywać się w różny sposób, a więc rodzaje interwencji i informacji potrzebnych do zmiany zachowania będą się różnić w zależności od etapu na którym się znajdują. Pomaganie pacjentom w wyznaczeniu realistycznych cele, takie jak przejście do następnego etapu, może ułatwić proces zmiany. Skuteczne interwencje behawioralne muszą opierać się na zmianie podejścia personelu medycznego do procesu interpersonalnego z pacjentem. Takie podejście powinno być skoncentrowane na pacjencie i oparte na współpracy. Personel medyczny powinien ocenić wagę, jaką pacjent przywiązuje do swojego zdrowia i procesu leczenia, a co za tym idzie także chęć i motywację do przestrzegania zaleceń. Samo przekazanie informacji nie zagwarantuje zmiany ich zachowania. Personel medyczny powinien stosować techniki aktywnego słuchania (stosowanie pytań otwartych, wyjaśnień, stwierdzeń refleksyjnych i podsumowujących), powinien zachęcać pacjentów do wyrażania obaw i powinien umieć rozważyć zalety i wady różnych podejść terapeutycznych.
Prusaczyk Artur, Oberska Joanna, Żuk Paweł, Guzek Marika, Bogdan Magdalena.
Polish Gynecology 2023
Social marketing in gynecological cancers prevention after the COVID-19 pandemic
Ocena rozwoju i opis cech marketingu społecznego w Polsce i Stanach Zjednoczonych w zakresie profilaktyki nowotworów ginekologicznych oraz osiągnięcia tych krajów. W Stanach Zjednoczonych dostępnych jest więcej materiałów na temat kampanii społecznych społecznych poświęconych profilaktyce nowotworów ginekologicznych, a także więcej organizacji publicznych zaangażowanych w działania prozdrowotne niż w Polsce. W przeciwieństwie do amerykańskich polskie kampanie społeczne nie obejmowały wszystkich typów nowotworów ginekologicznych. Badanie wykazało, że Facebook jest najczęściej wykorzystywaną platformą mediów społecznościowych przez organizatorów kampanii społecznych.
Narzędzia marketingu społecznego są niedostatecznie wykorzystywane w profilaktyce nowotworów ginekologicznych zarówno w Polsce, jak i w Stanach Zjednoczonych, pozostawiając wiele miejsca na poprawę ich wykorzystania w przyszłości.
Izabela Norek, Artur Prusaczyk, Szymon Piatek, Mariusz Bidzinski, Aneta Nitsch-Osuch, Magdalena Bogdan
International Journal of Environmental Research and Public Health 2023
Health Care Organization in Poland in Light of the Refugee Crisis Related to the Military Conflict in Ukraine
Strategia wdrażania zmian w polskim systemie ochrony zdrowia opiera się na budowaniu odporności ochrony zdrowia i adaptacji do różnych kryzysów. Propozycja strategii wdrażania zmian w polskim systemie opieki zdrowotnej powstała w odpowiedzi na ukraiński kryzys uchodźczy przy wykorzystaniu przeglądu literatury na temat zmian organizacyjnych w funkcjonowaniu systemów ochrony zdrowia podczas kryzysów migracyjnych na świecie w ostatnich latach, burzy mózgów i doświadczeń realizatora świadczeń opieki medycznej.
A. Prusaczyk, M. Bogdan, S. Vinker, M. Gujski, P. Żuk, I. Kowalska-Bobko, S. Karczmarz, J. Oberska, K. Lewtak
Link do publikacji: https://www.mdpi.com/1660-4601/20/5/3831
Family Medicine & Primary Care Review 2022
An overview of factors influencing cancer screening uptake in primary healthcare institutions
W publikacji podsumowano istniejące dowody na temat czynników wpływających na upowszechnienie badań przesiewowych. Lekarze podstawowej opieki zdrowotnej odgrywają istotną rolę w zwiększaniu liczby badań przesiewowych w populacjach i mogą poprawić te wskaźniki dzięki różnorodnym strategiom i interwencjom wdrażanym systemowo. Przedstawiono również oryginalną koncepcję „Ugly Value”, która opisuje czynniki mogące zmniejszyć rozpowszechnienie tych badań.
A. Prusaczyk, P. Żuk, M. Guzek, M. Bogdan, S. Karczmarz